Hipoterapia, znana również jako terapia z udziałem koni, przynosi wiele korzyści zarówno dzieciom z różnymi trudnościami rozwojowymi, jak i tym, które borykają się z nadpobudliwością czy nerwicami. W dzisiejszych czasach, gdy dzieci są narażone na ciągły stres, presję i bombardowanie bodźcami zewnętrznymi, spędzanie czasu z koniem może przynieść nieocenione korzyści. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie tematu hipoterapii oraz korzyści, jakie płyną z regularnego kontaktu dziecka z koniem.
Jakie warunki musi spełniać koń terapeutyczny ?
Hipoterapia, inaczej terapia z udziałem koni, to unikalna metoda terapeutyczna, która korzysta z wyjątkowych właściwości koni do wspomagania osób z niepełnosprawnościami. Koniom przypisuje się wiele pozytywnych efektów, w tym relaksację, budowanie pewności siebie i nauczanie samodzielności. W hipoterapii interakcja z koniem może przynieść znaczne korzyści zarówno na płaszczyźnie fizycznej, jak i emocjonalnej. Obecność konia, jego ciepło, ruch i przyjazne usposobienie oferują doświadczenia terapeutyczne nieosiągalne w innych formach terapii.
Koń wykorzystywany w hipoterapii musi spełniać szereg kryteriów. Przede wszystkim, musi mieć co najmniej 5 lat i być w odpowiednim stanie zdrowia. Jego sposób poruszania się powinien być harmonijny, a wielkość dostosowana do pacjenta. Bardzo istotna jest też psychika konia – powinien być ufny, przyjazny, spokojny, chętnie wykonywać polecenia i nie bać się niespodziewanych bodźców słuchowych, dotykowych i wzrokowych. Rasy koni najczęściej wykorzystywane w hipoterapii to konie huculskie, szetlandy i kuce.
Bezpośrednie korzyści z hipoterapii
Bezpośrednie korzyści z hipoterapii są zauważalne już po pierwszych sesjach i dotyczą różnych aspektów funkcjonowania dziecka. Jednym z kluczowych jest poprawa ruchomości. Ruchy końskiego grzbietu w trakcie stępa, które są przekazywane na miednicę jeźdźca, naśladują ruchy miednicy osoby prawidłowo chodzącej. To pozwala dzieciom uczyć się ruchów potrzebnych podczas chodzenia, co może stanowić pierwszy lub przełomowy etap w tej nauce.
Poprawa postawy i symetrii tułowia to kolejne korzyści płynące z hipoterapii. Prawidłowy dosiad na koniu wymusza utrzymanie odpowiedniej postawy ciała, aktywne prostowanie się, co skutkuje wzmacnianiem mięśni brzucha, grzbietu i obręczy biodrowej, stanowiąc podstawę do utrzymania prawidłowej postawy. Równocześnie, rytmiczne i równomierne kołysanie w czasie jazdy na koniu w stępie pozwala na naprzemienne napinanie i rozluźnianie obu stron ciała, co z czasem prowadzi do symetrycznej równowagi mięśniowej.
Wpływ hipoterapii na psychikę dziecka
Hipoterapia nie tylko wpływa na fizyczne aspekty zdrowia dziecka, ale również znacznie poprawia jego stan psychiczny. Bliski kontakt z koniem, dużym, silnym, ale jednocześnie łagodnym i przyjacielskim zwierzęciem, przynosi spokój, relaks i uczucie bezpieczeństwa. Dzieci uczą się w ten sposób nawiązywania i utrzymywania relacji z innymi, a także odpowiedzialności, co może przynieść znaczące korzyści na płaszczyźnie emocjonalnej i społecznej.
Przebywanie na świeżym powietrzu, w bliskim kontakcie z naturą i zwierzętami, wpływa korzystnie na samopoczucie dzieci, co potwierdzają badania. Dzieci uczestniczące w hipoterapii wykazują mniejsze nasilenie objawów nerwicowych, lepiej radzą sobie z lękami, a także rozwijają swoje umiejętności społeczne i nawiązują więzi z innymi. Hipoterapia jest więc nie tylko formą fizycznej rehabilitacji, ale również skutecznym narzędziem psychoterapeutycznym.
W jakim wieku dziecko może rozpocząć hipoterapię?
Pierwszy kontakt dziecka z koniem może być fascynującym i emocjonującym doświadczeniem, które otwiera nowe możliwości dla jego rozwoju i rehabilitacji. Generalnie uważa się, że dziecko, które ukończyło trzeci rok życia i jest zdolne do zrozumienia i wykonania instrukcji, jest gotowe na rozpoczęcie hipoterapii.
Na początku dzieci są zazwyczaj umieszczane na kucach lub małych konikach, które są bardziej dostosowane do ich rozmiarów i siły. Te wstępne sesje zwykle koncentrują się na prostych zabawach i ćwiczeniach mających na celu zwiększenie komfortu i swobody dosiadu na grzbiecie konia. To jest także czas, kiedy dzieci uczą się podstawowych zasad bezpieczeństwa i wzajemnego szacunku wobec konia, co jest niezwykle ważne dla dalszej skutecznej terapii.
